Clothing: A Window of Liberation in a Solid Wall

 

At CEPT University, during one lecture, architect Prof. Vasavada humorously shared an unusual perspective on windows. He recounted how, when clients asked about the windows for their homes, he would half-jokingly suggest replacing them with paintings or prints of windows. His reasoning? Why waste valuable wall space on a window that would rarely be opened for fear of dust or to preserve the air conditioning? And even if one did have a window, it would often be covered with heavy curtains, making the room even darker!

Though his comment was made in jest, it echoes a more profound truth about the role of windows in modern urban life. Historically, windows served as portals, openings that connected the enclosed darkness of a room to the bright world outside. They tamed harsh light, invited in gentle breezes, and became vessels of countless memories and emotions. Windows were witnesses to moments of joy and reflection, and in many stories, they were symbols of hope and escape.

Fairy tales recount princes saved from towering fortresses through windows, and lovers like Romeo and Juliet exchanged words of passion from these very frames. Windows became romantic thresholds immortalized in Hindi cinema through songs like "Mere Samne Wali Khidki Mein," celebrating their youthful charm in human life. In the tales of Arabian Nights, Persian windows framed the moonlit sky. At the same time, Sufi poets elevated them as metaphors for life's truths and the world beyond.

In their dual roles of function and decoration, Windows have long been symbols of aspiration. From the outside, they represent the social status of the inhabitants within, while from the inside, they serve as escape routes from the claustrophobia of built environments. Jaipur's Hawa Mahal tells a unique story about windows, where unseen but present women could observe the bustling city through intricately carved screens. These windows became silent witnesses to the gendered dynamics of society—spaces that allowed glimpses of the forbidden world while maintaining social boundaries. In Kerala, the traditional jali work that covers windows serves a similar function—allowing those inside to look out while remaining hidden from view, a tradition perfected today with modern reflective glass in urban architecture.

In my artistic journey, windows have always intrigued me. I remember a Gujarati bungalow in Paldi, Ahmedabad, near Parimal Char Rasta. Its transparent glass windows were perpetually closed, yet light danced behind them, creating an ethereal interplay. The fragility of the glass—something so transparent yet providing a sense of security from the chaotic, violent world outside—fascinated me. I've painted windows many times, attempting to capture the intricate connection between these physical frames and human experience.

Over time, I've understood that windows are not just simple openings. Complex symbols represent a negotiation between the inner and outer worlds, ornament and necessity, and freedom and enclosure. As our cities become more polluted and dust fills the air, windows close one by one. They remain shut for weeks, even months, slowly fading from memory. What was once a passage to light, nostalgia, and connection with the city becomes a barrier—a reminder of a world outside that is no longer as welcoming.

My exploration of windows emerged from my inquiry into cloth, gender, persecution, and the body. As I mentioned, windows are not mere openings but complex symbols that reflect the negotiation between the inner and outer worlds, decoration and utility, and freedom and confinement. Similarly, cloth, as both a concealer and a medium of fashion, embodies the idea of "fashion as selective revelation." Just as windows offer glimpses beyond, clothing reveals parts of the body while concealing the rest, becoming a window into the person within. Human attire is a history of these selective windows of revelation.

A cut here or a tear in the fabric of fashion is a statement of the self within. Just as the inhabitants of a home reveal their presence from behind closed walls, a person seeks to express their existence through what is concealed—a window of liberation. It mirrors Prof. Vasavada's tale of windows everyone prefers to keep shut, even though they long to glimpse the world outside or visibility from inside.

Windows became a metaphor and philosophy in the unfolding drama of concealment and revelation found in clothing.

During the COVID-19 pandemic, Madhulika Mohan and I collaborated on a short social media project called "From Your Windows" to capture outside world views through windows.(https://www.facebook.com/groups/346302976841126)

This was also the period I was asked to write a short essay on clothes by my thesis guide on Fashion - Cloth, skin, Skin Cover: Form and Faith as Art or Visual Culture in Fashion (https://essaynarendraraghunath.blogspot.com/.../cloth... )

The harbinger

The term harbinger refers to something or someone that signals or announces the arrival of an event or a person, often indicating a significant change or upcoming occurrence. It originally referred to someone who arranged lodging, especially for royalty or a group, but it evolved to mean a forerunner or precursor. In a literary context, a harbinger often foreshadows or presages a meaningful or transformative event, like a shift in weather or a significant societal change.

After the tyranny of the covid, when people say the world has gone back to normal, they miss the point. No. It hasn't gone back to normal. On the contrary, the world has learned to live like parasites.

After issuing stern warnings, including threats of deportation, to anyone working in the Middle East for expressing solidarity or sharing social media comments about the Palestinian conflict, the once vocal Islamic solidarity among Malayalis and Asian Muslims fell into a deep silence.

Meanwhile, on the sidelines of an international conference, OIC leaders reportedly told their European counterparts: "Once Israel resolves the Palestine issue, the Middle East will be free from Islamic fundamentalism. The remaining fundamentalists have already become your refugees—it's your problem now."

The sky brimmed with the sea, and the ground lay veiled in clouds. Fish floated aimlessly, while the steadfast rocks, having endured the trials of time and the tyranny of tides, chose to surrender to oblivion.

Harbinger, acrylic and pigments on canvas, 2020

Romanticising art and understanding art

 Every human relationship is shaped by two critical elements of comprehension: appreciation and understanding, both rooted in love. In appreciation, shortcomings are often hidden or overlooked, while in understanding, we accept those flaws, make room for them, and move forward. To sustain a more profound connection in any relationship, one must evolve from mere appreciation to a genuine understanding. This growth is what distinguishes romance from love. Many people I've encountered struggle with this distinction, expecting understanding within the space of romance and seeking appreciation for what should be understanding. They fail to realize that as a relationship matures from romance to understanding, love transforms into a practice of acceptance and tolerance.

Many marriages falter because of this misunderstanding. From my early days in art, I observed a similar dynamic in the relationship between art, the artist, and the viewer. To appreciate art, indulgence suffices, but truly understanding art with love requires a more profound, sustained connection to the art, the artist, and their process. In romance, everything appears flawless; in understanding, everything seems imperfect. In romance, separation often breeds vengeance, while in understanding, it leaves one in pain and a genuine sense of loss. In art, accepting imperfections usually fosters genuine love for the work. Unfortunately, today's art world offers few opportunities to access the artist's inner world due to the market-driven obscurity surrounding the practice.

Many separation layers have been constructed between the artist and the viewer, from exhibition statements and gallery flyers to curatorial notes, media reviews, academic theories, and historical interpretations. These barriers distance the viewer from the artist's process, making it nearly impossible to understand how a piece of art was conceived or evolved. As a result, the viewer is confined to the surface level of appreciation, unable to go beyond it. Market forces and galleries further restrict meaningful interaction between artists and their audiences.

In this romanticized, shallow world, where reflection and research are neglected, artists are often trapped in their own illusions. As an art and design teacher, I recognized this issue early in my career. There is a lack of resources available to help us explain to students how an artist arrives at a particular work. We are left with the fabricated narratives created by galleries, the media, and curators—like romantic love letters aimed at selling art. But we all know that the evolution of art, like life, is far from a bed of roses.

In this context, it is more valuable for artists who articulate their experiences than those who remain hidden in the obscurity of the market. In the name of appreciation, art history and theory often indulge in superficial commentary rather than genuine insights into the artistic process that defines a practice. This is a tragedy. Every artist should articulate their thoughts and reflections, fostering a deeper connection with their audience by allowing them to engage with both the artist's successes and failures. This openness allows for a relationship grounded in acceptance and understanding. Many may falter in this effort, but some relationships will endure—and that's how meaningful connections, personal and close, are formed.

Trapped in the fleeting infatuations of a shallow, romanticized world of obscurity, It's said that artists are elevated and discarded weekly in the New York art market. But it's not about being the most significant or successful artist; it's about cultivating a relationship that allows one to experience life through art, where the artist is seen not just as a money-minting machine but as a human being with emotions and depth.

Scare craw, left in cold, watercolour on paper, 2016

Mere pass scanner hein na

My friend, artist, and colleague Abhishekh Hazra recently made a humorous remark regarding the neurological interpretation of the creative force, especially in the context of artistic expression. This reductionist perspective has gained widespread acceptance recently with little critical evaluation. He humorously referred to this syndrome as "mere pass scanner hein na!" - a clever twist on the famous Hindi film dialogue "mere pass ma hein" from Amitabh Bachchan's movie.

Abhishekh stands out as one of the intellectual minds of our era who continues to approach data and information with a Marxist socio-political perspective, unlike the reductionist stance of neurologists from their lofty position of scientific rationality. In their view, human expressions, particularly artistic imaginations, are often regarded as neurological anomalies or phenomena.

Abhishekh's satirical comment delves into our collective dissatisfaction with the lack of critical scrutiny we apply to essential questions in science within our contemporary progressive society. The notion that the creative essence of humanity can be quantified or understood in a manner akin to diagnosing an illness with the help of a graphing machine is, in fact, quite absurd on the part of scientists. It overlooks the concept of collective expression, which is fundamental to the emergence of cultural aesthetics. While cognitive abilities shaped by brain functions undoubtedly influence individual artistic expressions, it is highly unreasonable, at this point in history, to argue that cognitive reductionism is the sole defining factor of creative talent and its expressions.

Nobel prize-winning neurologist Eric R. Kandel and scientists like him contend that cognitive reductionism defines artistic ability and its expressions. However, considering the substantial gaps in our understanding of the role of neural functions in the human body, even after more than a century since neurology's inception as a scientific discipline, making such grandiose claims within this field is fraught with problems and warrants rigorous critical examination.

seed

         

 

In every seed lies the potential for a tree, and within every tree exists the multitude of seeds. It is remarkable how the journey of a single seed gives rise to numerous offspring, while the tree itself is but a fleeting presence. This paradox leads us to question our understanding, as we grapple with the purpose of seeds in creating enduring trees.

 Perhaps we are entangled in confusion or deliberately feigning ignorance, as we struggle to explain the existence of long-lasting trees in service of transient seeds. It compels us to reconsider the initial statement and propose an alternative perspective: "There are seeds within every seed." This notion prompts us to contemplate nature's intention—does it prioritize the seed or the tree? Equally, we must ponder the role of life itself: is it primarily concerned with generating seeds or nurturing trees?

 Neither generating seeds nor nurturing trees can be the sole purpose, as nature conceals the potential for a tree within each seed. Moreover, solely nurturing trees cannot be the ultimate objective, for trees merely represent a fleeting intermediary stage between seed and subsequent seeds.

 But is this truly the case?

 Meanwhile, seeds rest upon my plate, sustaining my life. In this context, I am neither a seed nor a tree. I exist as a beneficiary of nature's intricate cycles, contemplating the profound interplay between seeds and trees, pondering the fundamental purpose of life itself.

 

  · 

Shared with Public

artist

 Finally, my fingers stopped trembling today. I can start my drawing and painting. After surgery, unfortunately, I fell into a group of people, who experienced this condition due to some neurological damage during the surgery. It was painful and frustrating because perhaps this is the first time in the last 20 years that I went to bed without doing a few drawings or a painting! Then I saw Sanjeev Sonpipare's post that tagged me, wherein Unnati Sigh had posted about the intent of good art. It gave out a generic observation that an artist who tries to meet only the demands of the market is only a craftsman who knows the trade.

I am no one to comment, as I have never been in the market. All I may be able to say is I don't know.

From my early days, I realised that I can not be comfortable with the marketing structures of Gallery based art practice. In those novice days, I even tried to impress a few galleries and failed miserably. My art was stupid then and the approach was. I did not realise then that I am not cut out for a gallery ecosystem. Gallery ecology demanded a networking culture, entrepreneurship, cutting-edge businessmanship and above all patriarchal obedience until you smart that ecology. I wouldn't say that it is a bad system. It is the art market culture, a cross-section of society that deals with money. There are roadside "lari walas" along with Ambanies and Adanies in that market. They all operate in their ecology and its demands. Period.

If one wants to be in that market, one will have to play the game of the market. From politics to social snobbery and patronage (that will depend on one's ability to be conducive to one's entrepreneurial skill sets). The market is about business and not necessarily about the art of all genres. So, if one wants to be "successful" in art, one must settle for the socio-economic strata that one wants to operate and must practice what those strata demand. Some will find business interesting, some will find glamour interesting, some will find socio-cultural forums and gangs interesting, some others will find the Bohemian existence interesting or maybe some others will find some other unique platforms of their own choices as interesting. Every ecology has its share of success, fame and ignominy.

I knew my space very early and settled there for the better. Also, I came into art after spending 16 years in different capacities in the corporate sector, from computers to finance to public relations. I even sold insurance for a couple of months before setting my path into my true calling of art with the help of my friends. Thanks to my experience in the corporate sector and its public relations, from the very early days I had the opportunity to take the call on where I will fit in and where I wouldn't. So, I am at peace with myself and not worried much about whose work is selling at what price or who is undercutting who. I often get those pieces of information, but it doesn't disturb me, because my ecology of art is only my spiritual calling. I have a very strong socio-political and cultural position and am not scared to express it in public. Even though I don't assert myself on others, I know that I am very firm in my engagements. I don't usually accept people for their success or reject them for their failures or flaws. I usually don't care much about power and powerful. Again, usually, I don't disrespect anyone and try to respect people for what they are worth. When I went back to my studies, my art graduation thesis was on faith and a very senior Indian contemporary artist tried to joke about my practice by comparing my efforts equating with Bombay art society exhibitions, according to him, talking nonsensical philosophy on stupid-looking paintings. I don't know. Perhaps he is correct in his echo chamber of art, but certainly, it has merits in my echo chamber that helped me evolve as another "eco-chamber". I knew with my kind of attitude (pretentious for many) I will become only a big nuisance value for any gallery system. So I chose to teach, supporting my practice. Why should I be miserable trying to fit into a system that will only disturb me as well as disturb them? I have great respect for many artists from the gallery system of the market, as I have respect for the signboard painter Narayana, from my Yelahanka neighbourhood. Being in the art for more than 25 years, I learned that there is no point in trying to define who is best or what is best. Every ecology has its paradigms, preferences and priorities. There is no point in comparing one set of ecology with the other or one against the other.

In one of the old Hollywood films that tell the story of an English teacher who tries to teach literature to army men, there is an interesting dialogue

" Choices we make, slave us for life".

The important question is whether one wants to become a slave or liberated. The choice is individual.

സത്യം

 "സത്യം പറയണം" ചെറുപ്പം മുതൽ ഞാൻ കേട്ടുപഠിച്ചൊരു നിർദ്ദേശമാണ്. വീട്ടിൽ, സ്കൂളിൽ, സുഹൃത്തുക്കളുടെ ഇടയിൽ, വായിച്ച പുസ്തകങ്ങളിൽ, പറഞ്ഞു കേട്ട കഥകളിൽ എല്ലാവരും വീണ്ടും, വീണ്ടും പറഞ്ഞു പഠിപ്പിച്ചൊരു കാര്യമാണീ സത്യം പറയണമെന്നുള്ള താക്കീത്.

നുള്ളലും അടിയും മുതൽ ദൈവ കോപവും നരകവും വരെ നീളുന്ന ഒരു നീണ്ട ശിക്ഷ നിരതന്നെ ഇതിനായി സമൂഹം നമുക്ക് ചുറ്റും ഒരുക്കി വച്ചിട്ടുമുണ്ട്. വലുതായപ്പോൾ സത്യത്തെയും വിശ്വാസത്തെയും തിരിച്ചറിയാത്തവിധം കൂട്ടിക്കുഴച്ചു ബന്ധങ്ങൾ മാറ്റുരക്കാറുണ്ട്. ഗാന്ധിയെപ്പോലുള്ളവർ രാഷ്ട്രീയത്തിൽ സത്യത്തിന്റെ അപ്രമാദിത്വത്തെക്കുറിച്ചു നീട്ടിവലിച്ചെഴുതിയ പുസ്തകങ്ങൾ തന്നെ പുറത്തിറക്കിയിട്ടുണ്ട്. കോടതികളിൽ സത്യമേ പറയു എന്ന് സാക്ഷികളെ കൊണ്ട് സത്യം ചെയ്യിക്കറുണ്ട്. അപേക്ഷകളയാക്കുന്പോൾ അടിവരയിട്ടു സത്യം മാത്രമാണ് ബോധിപ്പിക്കുന്നതെന്നു ഒപ്പു വെക്കാറുണ്ട്. അങ്ങിനെ ജീവിതത്തിന്റെ എല്ലാ അവസരങ്ങളിലും എവിടെയൊക്കെ നിന്നോ പൊട്ടിമുളക്കാവുന്ന ഒരു കളവിനെ ഭയന്ന്, നാമെല്ലാവരും ജനനം മുതൽ മരണം വരെ വീണ്ടും, വീണ്ടും സത്യം പറയുമെന്നാണായിട്ട് പറഞ്ഞു കൊണ്ടേയിരിക്കുകയാണ്. അല്ലെങ്കിൽ പറയിച്ചുകൊണ്ടേയിരിക്കുകയാണ്.

കളവെന്ന ആ ഭയം നമ്മിലടിച്ചുറപ്പിക്കുന്പോഴും, നമുക്ക് ചുറ്റും ഒരു പക്ഷെ നമ്മളിൽ തന്നെ ഒട്ടേറെ കള്ളങ്ങൾ അല്ലെങ്കിൽ അസത്യങ്ങൾ പെറ്റു പെരുക്കുകയാണ് . അതുകൊണ്ടായിരിക്കാം മതങ്ങളും ചരിത്രങ്ങളും സത്യത്തെ ത്യാഗത്തിന്റെയും ബുദ്ധിമുട്ടുകളുടെയും കൂട്ടത്തിൽ മാത്രമെന്നും അടയാളപ്പെടുത്തുന്നതും. ബൈബിൾ "ദൈവം അസത്യത്തെ (ദുഷ്ടനെ) പനപോലെ വളർത്തമെന്നു പറയുന്നത് അതുകൊണ്ടായിരിക്കാം. ആത്യന്തീകമായി ജയിക്കുന്ന സത്യം, അങ്ങിനെയാണ് പലപ്പോഴും അസത്യങ്ങൾക്കു മുൻപിൽ പരാജിതനാകുന്ന സത്യവാന്മാരെ മതങ്ങൾ സമാധാനിപ്പിക്കുന്നത്. ജയിക്കുന്ന കളവും ആത്യന്തീകമായി ജയിക്കുന്ന സത്യവും എല്ലാകാലത്തും നമ്മുടെ സിനിമ കഥകളുടെയും മറ്റും ഏറ്റവും പ്രചാരത്തിലുള്ള ഒരു ഫോര്മുലയും കൂടിയാണ്. ഒരു വശത്തു ഭയവും മറുവശത്ത്‌ ആത്യന്തീക വിജയവും, മറ്റൊരു വശത്തു ത്യാഗവും വേറൊരു വശത്തു സന്മാർഗീകതയിലൂടെ നേടാവുന്ന നന്മകളും പ്രതിഷ്ഠിച്ചോരു അത്ഭുത പ്രതിഭാസമാണ് സത്യം.

ഇവക്കിടയിലെവിടെയോ തടഞ്ഞു നിൽക്കുന്ന കുറ്റബോധവും വേദനയും കൂടിയാകുന്പോൾ സത്യമെന്ന അബ്സ്ട്രാക്ട് (അമൂർത്ത) മുഴുവനാകുന്നു.

സത്യം പറഞ്ഞവന് വെടിയുണ്ട, വഴികാട്ടിയവന് മുൾക്കുരിശ്, എന്ന് പി കുഞ്ഞിരാമൻ നായർ പാടുന്പോൾ സത്യം അപ്രിയമായൊരു ലോകത്തെക്കുറിച്ചാണ് പറയുന്നത്. അപ്രിയമായ സത്യങ്ങൾ പറയുകയോ തിരിച്ചറിയുകയോ ചെയ്യുന്പോൾ നഷ്ടമാകുന്നത് പലപ്പോഴും സ്നേഹബന്ധമോ വിശ്വാസമോ ആണ്. എന്നാൽ പറയാതിരിക്കുന്പോൾ അല്ലെങ്കിൽ അപ്രിയ സത്യം പറയാതെ നിശ്ശബ്ദരാകുന്പോൾ, ആ നിശബ്ദതയിൽ കള്ളമില്ലെങ്കിലും നഷ്ടങ്ങളില്ലാതിരിക്കാനുള്ള കരുതലുണ്ടെങ്കിലും ചരിത്രത്തിലെന്നും അത്തരം നിശ്ശബ്ദതകൾ അധികാരങ്ങൾ നിലനിർത്തുന്നു.

ഭൂരിപക്ഷ സൗകര്യങ്ങള്ക്കനുസരിച്ചു വെടിയുണ്ട തീർത്തവൻ തീവ്രവാദിയോ രാജ്യസ്നേഹിയോ എന്നുള്ള തിരിച്ചറിവ് ആ നിശബ്ദതയിൽ നഷ്ടമാക്കാനാകും. കള്ളം പറയുന്നില്ല. അപ്രിയമായ ഒരു സത്യം പറയാത്ത നിശ്ശബ്ദതമാത്രമാണത്. സത്യം പറയണം എന്ന് എന്നെ കുഞ്ഞുനാളുതൊട്ടു പഠിപ്പിച്ച ഒരു സംസ്കാരത്തിന്റെ പിന്തുടർച്ച. ഏകദേശം രണ്ടായിരത്തി തൊള്ളായിരം കൊല്ലങ്ങൾക്കു മുന്പെഴുതിയ ബൃഹദാരണ്യക ഉപനിഷത്തിലെ വായിക്കാനറിയാത്ത സാധാരണക്കാർക്കുപോലും പരിചിതമായൊരു മന്ത്രമുണ്ട്

असतो मा सद्गमय

तमसो मा ज्योतिर्गमय

मृत्योर्मा अमृतं गमय

ॐ शान्तिः शान्तिः शान्तिः

അസത്യത്തിൽ നിന്നും സത്യത്തിലേക്കും

അന്ധകാരത്തിൽ നിന്നും വെളിച്ചത്തിലേക്കും

മൃത്യുവിൽ നിന്നും അമരതത്വത്തിലേക്കും നയിക്കുമാറാകട്ടെ

ഓം ശാന്തി ശാന്തി ശാന്തി :

എന്ന പ്രാർത്ഥനാ മന്ത്രം .

ഭൗതീകതയുടെ നഗരപ്രാന്തങ്ങളിൽ നിന്നും വിട്ടു, കാട്ടിനുള്ളിൽ നിന്നും കാടിന്റെ പൊരുളായി (ആരണ്യകം) യജ്ഞവാക്യൻ എഴുതി എന്ന് കരുതപ്പെടുന്ന ഈ പുസ്തകത്തിലെ ഈ പ്രാർത്ഥനാ മന്ത്രം എന്നും എന്നെ കുഴക്കിയിട്ടുള്ളൊരു തത്വശാസ്ത്രമാണ്. അന്ധകാരത്തെ വെളിച്ചത്തിനോടും, മൃത്യുവിനെ അമരതത്വത്തിനോടും ഒരു ബൈനറി നിർമ്മിക്കുന്പോൾ സത്യത്തെ കളവിൽ നിന്നല്ല അസത്യത്തിൽ നിന്നാണ് മോചനം നേടാൻ സഹായിക്കണമെന്ന് യജനവാക്യൻ പ്രാർത്ഥിക്കുന്നത്. അസത്യം കള്ളമല്ല. കള്ളം സത്യത്തെ നിരാകരിക്കുന്നതാണ്. എന്നാൽ അസത്യം സത്യത്തെ പ്രിയവും അപ്പ്രിയവുമായി കണ്ടു സ്വതാല്പര്യത്തിനനുസരിച്ചുപ്രയോഗിക്കുന്ന സാമർത്യമാണ്. കള്ളം സത്യമെന്ന തത്വത്തെ കാണാൻ കഴിയായ്കയാണ് എന്നാൽ അസത്യം സത്യമെന്തെന്നറിഞ്ഞിട്ടും സ്വാർത്ഥതാൽപ്പര്യ രക്ഷാർത്ഥം അതിന്റെ തിരസ്കരണമാണ്.

ഇന്ത്യൻ തത്വശാസ്ത്രത്തിൽ ദൈവത്തെ സ്വീകരിക്കുന്ന തത്വ ശാസ്ത്രങ്ങൾക്കും ദൈവത്തെ നിരാകരിക്കുന്ന തത്വ ശാസ്ത്രങ്ങൾക്കും ഒരുപോലെ കരണഭൂതമായ ബൃഹദാരണ്യക ഉപനിഷത്തെഴുതിയ യജ്ഞവാക്യൻ എന്നാൽ സത്യത്തെ അമരത്വത്തിനും പ്രകാശത്തിനും സമാനമായൊരവസ്ഥയായി ആണ് കാണുന്നത് എന്ന് ഈ മന്ത്രത്തിൽ നമുക്ക് കാണാം. സത് എന്ന സംസൃത പഥത്തിൽ നിന്നാണ് സത്യം വരുന്നത്. സത് ന്റെ അർഥം അചഞ്ചലമായത്, നൈർമല്യമുള്ളത്, ശാശ്വതമായത് എന്നൊക്കെയാണ്. അസത് എന്ന പഥത്തിൽ നിന്നാണ് അസത്യം വരുന്നത്. അസത് എന്നാൽ ചാഞ്ചല്യമുള്ളതും, മാലിന പൂർണവും, വ്യാജവുമാണ്‌. കള്ളം സത്യത്തിന്റെ ബൈനറിയോ അസത്യമോ അല്ല. അസത്യത്തിൽ വിശ്വാസഘാതമുണ്ട്. വഞ്ചനയുണ്ട്. ചരിത്രത്തിലെന്നും മനുഷ്യൻ പോരാടിയിരിക്കുന്നത് വിശ്വാസങ്ങൾക്ക് വേണ്ടിയാണെന്ന് ഓർക്കുക.

തമാശ അവിടെയല്ല. രണ്ടായിരത്തി തൊള്ളായിരം കൊല്ലങ്ങളിക്കൾക്കപ്പുറത്തു പോലും സത്യത്തിൽ നിന്നും അസത്യത്തിലേക്ക് വഴി തെറ്റരുതേ എന്ന് പ്രാര്ഥിക്കുന്നതിനു പകരം അസത്യത്തിൽ നിന്നും സത്യത്തിലേക്ക് നയിക്കണമേ എന്ന് പ്രാര്ഥിക്കേണ്ടൊരാവസ്ഥയാണ് ഈ രാജ്യത്ത് നിലനിന്നിരുന്നതെന്നോർക്കണം. ഇന്നും എല്ലാവരും സത്യം പറയണമെന്ന് പറയുന്നതിന്റെ കൂടെ കള്ളം പറയരുതെന്നുകൂടി പറയുന്പോഴും, കള്ളം പറഞ്ഞാലും അസത്യമരുതെന്ന് പറയാൻ മടിക്കുകയാണ് .

എവിടെയാണ് സാർവ്വ ലൗകീകതയുടെ സത്യങ്ങൾ വംശീയ വെറിയുടെ അസത്യങ്ങളുടെ തെരുക്കൂത്തുകളായി പിഴച്ചുപോയത് .

കള്ളമല്ല, അസത്യമാണ് സത്യത്തിന്റെ ബൈനറി എന്ന് നമ്മെ പഠിപ്പിച്ച യജ്ഞവാക്യൻ ബൃഹദാരണ്യക ഉപനിഷത്തിൽ അത്തരക്കാർക്കായി ഒരു ധാർമീകതയോർമിപ്പിക്കുന്നുണ്ട്

"ആഗ്രഹങ്ങളാലാണ് വ്യക്തികൾ

ആഗ്രഹങ്ങൾക്കനുശ്രുതമാണ് ഓരോരുത്തരുടെയും തീരുമാനങ്ങൾ

തീരുമാനങ്ങൾ പോലെയായിരിക്കും ഓരോരുത്തരുടെയും കർമങ്ങൾ

കർമാനുശ്രുതമായിരിക്കും, ഫലങ്ങളും

ചെയ്യുന്ന കർമ്മങ്ങളുടെയെല്ലാം ഫലം ഓരോരുത്തരും കൊയ്യുക തന്നെ ചെയ്യും"

ആഗ്രഹങ്ങളാണ് സത്യത്തെ പ്രിയവും അപ്പ്രിയവുമാക്കുന്നത്‌. അസത്യത്തിലേക്ക് നയിക്കുന്ന അപ്രിയ സത്യങ്ങളെ നിശ്ശബ്ദമാക്കുന്നത്. അതിനാലാണ് ഇതെഴുതി എണ്ണൂറുവർഷങ്ങൾക്കു ശേഷം ബുദ്ധൻ അത്തരം ആഗ്രഹങ്ങളെ നിയന്ത്രിക്കാൻ പഞ്ച ശീലങ്ങളും അഷ്ട പദ്ധതിയും കൊണ്ടുവന്നത്. മഹാവീരൻ വന്നു. വൈഷ്ണവ, ശൈവ സന്യാസിമാർ വന്നു, വേദാന്തികൾ വന്നു, ഗുരു നാനാക്ക് വന്നു, കബീർ വന്നു, സൂഫി വര്യന്മാർ വന്നു. എന്നിട്ടും വംശീയ വെറി എന്ന അസത്യം ജാതി ബോധമെന്ന അസത്യം അധികാര ഭ്രാന്തെന്ന അസത്യം തെരുവിലിന്നും നിറഞ്ഞൊഴുകികൊണ്ടേയിരിക്കുകയാണ്.

ആഗ്രഹങ്ങൾക്ക് അതിരില്ലെന്നും എല്ലാം വെട്ടിപ്പിടിക്കാനുള്ളതാണെന്നും പറഞ്ഞു പഠിപ്പിക്കുന്ന കാപിറ്റലിസ്റ് സാമൂഹിക വ്യവസ്ഥയിൽ ആകാശം മലിനമാകുന്പോൾ മണ്ണ് മരിക്കുന്പോൾ ജലം നശിക്കുന്പോൾ സത്യം പറയാതെ സത്യമറിയാതെ നിശ്ശബ്ദതയെന്ന അസത്യത്തിൽ കണ്ണടച്ചൊതുങ്ങുന്പോൾ, സത്യത്തിന്റെ ബൈനറി കള്ളമല്ല അസത്യമാണെന്ന് മൂവായിരം കൊല്ലങ്ങൾക്കപ്പുറം കണ്ടെത്തിയൊരു സമൂഹത്തിൽ എവിടെയാണ് സത്യത്തിനു തെറ്റുപറ്റിയത് ?

ഒരു പക്ഷെ മണ്ണറിയാതെ, മാനമറിയാതെ, വെള്ളമറിയാതെ വെട്ടിപ്പിടിക്കുന്പോൾ, വിതച്ചത് കൊയ്യുക തന്നെ ചെയ്യും എന്ന് പറഞ്ഞത് മറക്കുന്ന അസത്യമരുതെന്ന് പറയാൻ മടിക്കുന്നൊരു സമൂഹത്തിലെ ഡെവലൊപ്മെന്റിന്റെ (വികാസത്തിന്റെ) കർമ്മ ഫലമാകാം ?

യജ്ഞവാക്യൻ ഓർമിപ്പിക്കുന്നു

"ആഗ്രഹങ്ങളാലാണ് വ്യക്തികൾ

ആഗ്രഹങ്ങൾക്കനുശ്രുതമാണ് ഓരോരുത്തരുടെയും തീരുമാനങ്ങൾ

തീരുമാനങ്ങൾ പോലെയായിരിക്കും ഓരോരുത്തരുടെയും കർമങ്ങൾ

കർമാനുശ്രുതമായിരിക്കും, ഫലങ്ങളും

ചെയ്യുന്ന കർമ്മങ്ങളുടെയെല്ലാം ഫലം ഓരോരുത്തരും കൊയ്യുക തന്നെ ചെയ്യും"